- CUBA
- I.CUBADea apud antiquos, quae praeerat cubantibus. Nempe Cuba, Dea apud romanos, et cum Edusa ac Potina, puerorum Prases: de qua sic thom. Bartholinus de Puerper. Veter. Finitâ ablactatione epulae instructae et pro ciborum auspicio Edusae, potionis Potinnae, sacra siebant, porcellis lactentibus et pane furfuraceô, ubi simul Cubae imtiabantur, sicut apud Christianos farre. Exportari denique in agros ad Dianam tumque nutriri coeperunt etc. At Cuba, apud Adelmum de laudibus Virginum.En iterum sancti strofâ stimulante draconisMartyres in cubas mittuntur fomite farsas:pro cupa est, de qua vide infra.II.CUBAIndiae intra Gangem urbs. Ptol.III.CUBAinsula, ex maioribus et praecipuis Americae Septentrional. insulis, sub dominio Hispanico ab 172. annis circiter; ab Oriente ad Occidentem vergit, in sinu mexicano, in mari Boreali. Ab Oriente fretô ab Hispaniola secernitur, a qua 14. leuc. distat; Occidens Iucatanas terras, mexicanum et Gustacanum fretum despectat; Septentrio Cancri Tropicum attingit; Meridies Iamaicam terram, a qua 19. leuc. abest; Deinde firmam Indicam, quantumvis longô intervallô, respicit: Dicta fuit etiam Ferdinanda et Ioanna ab Hispanis, postquam a Christoph. Columbo detecta esset. Sunt etiam qui A. et O. vocatam dicunt; qui eam vidêre, salicis folio assimilant, eo quod longior quam lata sit. Eius longitudo extenditur ad 200. lenc. Hispanic. triginta habet in latitudine, ubi maxima haec est. Regio montibus aspera et silvis horrida: sed fluminibus irrigua, est auraria, nam et montes affatim auri praebent generosis secturis, et flumma aureis passim arenis fluunt. Sex urbibus habitatur, quarum Metropolis. S. Iacobi Colonia in parte Australi flumine portuque insignis. Havana in parte Septentrionali e regione Floridae, capacissimum habet portum. In insulae circuitu multi passim scopuli navigantibus formidabiles cernuntur: nam a Septentrione ingens Charybdis urget, aquarum incertis vorticibus metuenda, et Australe latus qua Iamaicam aut Iucatanum littus spectat, Iardinorum scopulis infestatur. Miraculo est convallis quindecim passuum milibus a S. iacobi fano distans, ingentibus saxeisque globis repleta, ita ludente naturâ, ac si mancipiorum operâ eo conversi essent. Ulterius Orientem versus progrediendo apud portum Principis fons bituminosus assidue picem evomit. Metel. Baudrand. Linschot. c. 4. Herrera, c. 6. Oviedo, l. 17. etc. Populosissima fuit haec insula ante Hispanorum adventum, sed una cum aliis Insulis S. Iohannis nempe, Iamaica, Lucaiis, etc. per summam avaritiam et crudelitatem, ab illis tantum non vacua habitatoribus reddita est: A. C. 1530. Et certe, Caycus huius Insulae Dynastes, cum audiret, appropinquare Hispanos, convocatô populô, eum monuit, si evitare crudelitatem eorum vellent, Deum eorum colerent: moxque caspulâ auro refertâ, iste est, inquit, Hispanorum Deus: Celebremus in eius honorem choreas et festivos dies. Sed miser, ab hostibus postea ad vivicomburium condemnatus est: quam mortem subiturus, ex Monacho, se hortante, ut fidem Catholicam reciperet, quo vitam impetraret aeternam, cum audiisset, etiam Hispanis illam patere: negavit se caelum velle, ne sibi communis cum his hominibus mansio esset. Thuan. Hist. l. 1. Bartholomaeus Casaus, Ep. in Narr. crudel. Hisp. Ind. etc.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.